ANKARA – CHP’li Öztrak, İstanbul’a 3. Havalimanı için yapılan dev ihalenin Yap-İşlet-Devret modeliyle bütçe dışına çıkarıldığını, bu yöntemle toplamda 30-35 milyarı bulacak ihalenin Meclis denetiminden kaçırıldığını ileri sürdü. İhaleyi kazanan firmalara verilen Hazine garantilerine de dikkat çeken Öztrak, “Bu projelere Hazine garantisi verilerek koşullu yükümlülük yaratılmasının gerekçesi nedir?” diye sordu.

CHP Genel Başkan Yardımcısı Faik Öztrak, Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanı Binali Yıldırım tarafından yanıtlanması talebiyle TBMM Başkanlığı’na verdiği soru önergesinde, İstanbul’a yapılacak 3. Havalimanı için düzenlenen ihaleyi kazanan firmalara verilen Hazine garantilerini gündeme getirdi.

İhaleyi 22 milyar 152 milyon Euro artı KDV teklif ile 5 firmanın oluşturduğu bir konsorsiyumun kazandığını hatırlatan Öztrak, hükümetin bu tür büyük yatırımları Kamu-Özel Ortaklığı ve Yap-İşlet-Devret gibi modellerle bütçe dışına çıkarıldığını, buna karşın bu projelere Hazine garantisi verilerek koşullu yükümlülük yaratıldığını ifade etti. Uygulamayla, aynı zamanda toplamda 30–35 milyar doları bulacak ve Türkiye’nin 25 yılını bağlayacak bir projenin Meclis’in denetiminden kaçırıldığını ifade eden Öztrak, şu soruları yöneltti:

-HANGİ GARANTİLERİ VERDİNİZ?-

“Söz konusu proje için Çevresel Etki Değerlendirmesi yapılmış mıdır? İhaleyi kazanan firmanın temsilcileri bile projenin mühendislik risklerine işaret etmektedir. Proje için yapılan yer seçimi doğru mudur? Bu çerçevede havalimanının yapılacağı yer deniz seviyesinden ne kadar yüksektedir? Havalimanının inşası için zeminde herhangi bir tıraşlama yapılacak mıdır? Proje kapsamında yeşil alan katledilecek midir? Ne kadar ağaç sökülecek ve taşınacaktır? Tahmini zayiat ne olacaktır? İhalenin başlangıçta kapalı zarf usulüyle yapılacağının ilan edilmesinin gerekçesi nedir? Neden daha sonra yöntem değişikliğine gidilerek açık artırma yapılmıştır? İhale şartnamesi kapsamında ihaleyi alan firmalara verilen devlet (Hazine) garantileri nelerdir?

-ZARAR SINIRLI, KÂR SINIRSIZ-

Yıllar itibariyle kaç yolcu için garanti verilmiştir? İhale şartnamesine yolcu sayısı için bir tavan konulmuş mudur? Belirli bir yolcu sayısına garanti vermek, buna karşın bir tavan koymamak ihaleyi alan grup için ‘zararın sınırlı ancak karın sınırsız’ olması anlamına gelmez mi? Bu durum kamu yararına aykırı değil midir? Projenin gerçekleşmemesi halinde ihaleyi kazanan firmaların proje kapsamında aldığı krediler Hazine tarafından üstlenilecek midir? Yine firmaların proje kapsamında kullandığı özkaynaklar projenin başarısız olması durumunda ortak girişim grubuna iade edilecek midir?

-ATATÜRK HAVALİMANI KAPATILACAK MI?-

İhale şartnamesinin koşulları içerisinde Atatürk havalimanının kapatılması bulunmakta mıdır? Atatürk havalimanı kapatılacaksa devletin bu havalimanından elde edeceği ileriye dönük gelirlerinden vazgeçilmemekte midir? İhaleyi alan grup, yolcu başına alınacak ücretleri artırma hakkına sahip midir? Projenin fizibilite analizi bakımından temel parametreler olan kur, faiz, enflasyon, büyüme için devletin 25 yıllık öngörüleri nelerdir?

-PROJE MECLİS DENETİMİNDEN KAÇIRILIYOR-

Büyük yatırımların Kamu-Özel Ortaklığı ve Yap-İşlet-Devret gibi modellerle bütçe dışına çıkarılması, buna karşın bu projelere Hazine garantisi verilerek koşullu yükümlülük yaratılmasının gerekçesi nedir? Bu uygulamayla toplamda 30–35 milyar doları bulacak ve Türkiye’nin 25 yılını bağlayacak bir projenin Meclis’in yani “Milli İradenin” denetiminden kaçırılmasının gerekçesi nedir?

-YATIRIMLAR İSTANBUL’A, DİĞER BÖLGELERİN GÜNAHI NE?-

Büyük ölçüde dış finansman ve banka kredisi ile gerçekleştirilecek böyle bir projenin Türkiye’nin döviz açık pozisyonuna getireceği yük dikkate alındığında diğer sektörlerin dış kredilere erişimi güçleşmeyecek midir? Tüm büyük projelerin İstanbul’a yönlendirilmesi ve inşaat başta olmak üzere dış ticarete kapalı sektörlere bu dış kredilerin tahsis edilmesi, diğer bölgelerin ve imalat sanayi başta olmak üzere diğer üretken sektörlerin kredilere erişiminin önüne geçmez mi?”